ضرورت ایجاد هیأت شرعی در بانک‌های افغانستان

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

آمر تضمین کیفیت دانشگاه بین المللی المصطفی-افغانستان

10.22034/fe6.2023.100354.1015

چکیده

فعالیت‌های بانکی مبتنی بر رعایت ارزش‌های دینی یکی از کارکردهای مهم بانکداری اسلامی محسوب می-شود. این نوع فعالیت در قالب بانکداری اعم از بانکداری اسلامی یا متعارف نیازمند وجود هیأت شرعی در بانک‌ها است. بدون شک تمام شهروندان کشور به دلیل تعلقات دینی، تلاش دارند از فعالیت‌های ربوی بانک‌ها دوری نمایند واز سوی دیگر، سیستم بانکی در یک کشور نیز از ضروریات یک نظام مالی خواهد بود؛ زیرا بخش زیادی از فعالیت‌های پولی از این کانال انجام می‌گیرد. بنابراین، تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی تلاش دارد تا افزون بر توضیح مؤلفه‌های هیأت شرعی، به دغدغه‌های ناشی از فعالیت‌های ربوی بانک‌ها نیز پایان دهد. پایان پذیری دغدغه‌ها با ایجاد هیأت شرعی‌ی که دارای استقلال، عدم تعارض در عملکرد و دارای مسئولیت مشورتی، نظارتی واجرایی باشد؛ ممکن می‌شود. این تحقیق از زاویه‌های مختلف به این مهم می‌رسد که اولا، تمام بانک‌های فعال کشور، فاقد هیأت شرعی با ساختار مشخص است؛ ثانیا، فعالیت‌های بانکی برمبنای ارزش‌های دینی بدون مکانیزم تعریف شده؛ تحقق فعالیت‌ها را بر محور دینی دچار ابهام و عدم شفافیت می‌نماید؛ ثالثا، تشکیل ساختارمند هیأت شرعی موجب تحقق بانکداری اسلامی شده و سطح انحراف مالی را کاهش می‌دهد. هرچند وجود هیأت شرعی به معنای تطبیق کامل ارزش‌های دینی در فعالیت‌های بانکی نیست اما بدون شک بخش زیادی از تعاملات مالی در مسیر ارزشگذاری بانگاه دینی قرار خواهد گرفت و در نهایت زمینه‌ساز تحقق بانکداری اسلامی کارآ می‌شود.