عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد، موسسه تحصیلات عالی بامیکا، بامیان، افغانستان
10.22034/fe6.2025.100619
چکیده
این پژوهش با هدف امکانسنجی توسعه گردشگری زمستانی در بامیان، به بررسی ظرفیتها، موانع و ارائه راهکارهای عملی برای بهرهبرداری از این فرصت پرداخت. دادهها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه نیمهساختاریافته از ۳۸۴ نفر از ذینفعان محلی، گردشگران و متخصصان حوزه گردشگری گردآوری و با بهرهگیری از آزمونهای آماری در نرمافزار SPSS تحلیل شد. نتایج نشان داد که بامیان با دارا بودن ظرفیتهای طبیعی منحصربهفرد مانند کوهستانهای برفی، دریاچههای یخزده و فرهنگ بومی غنی، پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری زمستانی دارد. بااینحال، موانعی چون ضعف زیرساختهای حملونقل و اقامتی، نبود امکانات تفریحی استاندارد و کمبود تبلیغات هدفمند، از چالشهای اساسی در مسیر توسعه این بخش به شمار میروند. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که رفع موانع زیرساختی و مدیریتی و همچنین مشارکت جامعه محلی، تأثیر معناداری بر افزایش اشتغال، رشد اقتصادی و ارتقای رفاه اجتماعی دارد. افزون بر این، نتایج آزمون همبستگی بیانگر آن است که توسعه گردشگری زمستانی میتواند به حفظ محیطزیست، تقویت هویت فرهنگی و بهبود معیشت جامعه محلی منجر شود. بر اساس یافتههای پژوهش، پیشنهاد میشود برنامهریزیهای جامع با تمرکز بر توسعه زیرساختها، جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی، تدوین استراتژیهای بازاریابی مدرن و آموزش جامعه محلی صورت گیرد. اجرای این اقدامات میتواند علاوه بر افزایش جذابیت بامیان بهعنوان یک مقصد گردشگری زمستانی، زمینهساز توسعه پایدار منطقه و ارتقای جایگاه آن در سطح ملی و بینالمللی شود.